Patripassianisme

Rond 13.30 uur in Gent. Drie kerken op rij. Welke moeten we nemen? De derde in lijn is het juiste antwoord. De Sint Baafskathedraal, huis van één van meest tot de verbeelding sprekende altaarstukken ter wereld. Het lam Gods van de gebroeders Van Eyck.

De oplettende leerling heeft het werk drie jaar geleden voorbij zien komen tijdens de paasviering. De erfzonde en het antwoord door middel van de kruisiging speelde toen een centrale rol. Pasen is tenslotte meer dan paaseieren zoeken en Gronings ‘nootje’ schieten.

We gaan het nu in levende lijve zien.

Tsja, waar is dat éne paneel gebleven dat ooit gestolen is?

Neemt niet weg dat er meer dan genoeg te zien is voor een beetje 'iconografie' op de maandagmorgen.

Wie is die man boven in het midden?

Leraar zijn is een levensstijl. Ook op reis laat je de leerling eerst zelf op zoek gaan naar een antwoord. God en Jezus worden het meest genoemd. Eén leerling gaat voor de optie dat het misschien wel beiden zijn.

We hebben een leerling in ons midden die zich onbewust schuldig maakt aan een mooie vorm van ketterij. Jezus Christus, de Zoon, is niet meer dan een andere verschijningsvorm van de God de Vader. Een gedachte die wel patripassianisme wordt genoemd. Het was dus de Vader, en niet de Zoon, die leed aan het kruis.

De gebroeders Van Eyck tonen op de andere panelen bovenin eenduidig voor figuren die een rol hebben gespeeld in de verlossing van de mensheid volgens de Christelijke leer. Adam en Eva, Maria als de nieuwe Eva en Johannes de Doper.

Er zijn iconografische aanwijzingen voor zowel God als Jezus in het midden. Het sterkste argument voor de Christus-lezing, naast het feit dat Johannes de Doper naar hem wijst, is de aanwezigheid van pelikanen in het baldakijn achter de centrale figuur. Die beesten staan voor het ultieme offer, omdat ze naar verluidt hun jonkies voeden met hun door zelfmutilatie verworven bloed. Een soort eucharistie.

We weten ook dat God niet schiep. Hij scheidde.

Zeg het maar.

Gelukkig is het veelluik ook insta-waardig en bruikbaar op snap-chat. Tik-Tok wordt hem niet want Lindenborgers hebben respect voor haar omgeving.